به فرصت های شغلی که بر پایه فناوریهای دیجیتال و ابزارهای اینترنتی پیاده سازی و اجرا می گردند، به دلیل نوآور و پُر رشد بودن فرایند فعالیت در کسب وکار ، کارآفرینی دیجیتال گفته می شود.
بنابراین مقیاس پذیری کسب وکارهای مبتنی بر فناوری دیجیتال یکی از مهمترین ویژگی های آنهاست که در مشاغل سنتی به دشواری ممکن می شود ولی در کارآفرینی دیجیتال هیچ گونه محدودیتی از نظر رُشد (محدوده جغرافیایی ، تعداد مشتری و مقدار فروش) وجود ندارد.کارآفرینان دیجیتال با ترکیب ابزارهای متنوع فناوری دیجیتال و مهارت های کارآفرینی جهت ایجاد، مدیریت و توسعه کسبوکارهای نوآورانه و پویا بهره میبرند.
کارآفرینی دیجیتال ؛ از ترکیب خلاقانه دو اکوسیستم دیجیتال و اکوسیستم کارآفرینی بوجود می آید و ویژگی ها و تمایزهای رقابتی خلق شده توسط کسب وکارهای دیجیتال ، بسیار فراتر از ویژگی های کارآفرینی در کسب وکارهای سنتی است.
ویژگیهای کلیدی کارآفرینی دیجیتال:
استفاده از فناوریهای دیجیتال: کسبوکارهای دیجیتال به شدت وابسته به فناوریهای اطلاعات و ارتباطات هستند. از جمله ابزارهایی که در کارآفرینی دیجیتال نقش دارند، میتوان به وبسایتها، اپلیکیشنهای موبایل، شبکههای اجتماعی، تجارت الکترونیک و هوش مصنوعی اشاره کرد.
انعطافپذیری و دسترسی جهانی: کارآفرینی دیجیتال امکان دسترسی به بازارهای جهانی به ویژه بازارهای بزرگ و پولساز کریپتو و فارکس را فراهم میکند و کسبوکارها میتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در یک مکان خاص، خدمات و محصولات خود را به مشتریان در سراسر جهان عرضه کنند.
به عنوان مثال شما می توانید توکن یا رمز ارز مخصوص خودتون رو به راحتی و بدون نیاز به هر گونه مجوزی ایجاد کنید. مانند رمزارز طلا که شرکت تتر به پشتوانه طلای فیزیکی ایجاد کرده است و شما همین الان می توانید ، به جای خرید طلای فیزیکی ، ارز دیجیتال طلای جهانی را خریداری کنید و در کیف پول شخصی نصب شده در موبایل خود نگهداری کنید!
باور کنید؛ تبدیل ایده ها به فرصت و خلق کسب وکارهای نوآورانه؛ هیچ گاه ساده تر،آسان تر و سریع تر از الان نبوده است، ولی در عین حال به دلیل نوظهور بودن کارآفرینی دیجیتال از منظر عمومی در سطح جهان، فرصت های موجود در این اکوسیستم می تواند محدود باشد و کسانیکه با این قطارِ پرسرعت اقتصاد دیجیتال همراه شوند، می توانند در آینده تغییری ایجاد کرده و به موفقیت های چشمگیری برسند، در غیر اینصورت این فضا نیز در آینده نزدیک(3 تا 5 سال آینده) اشباع و پیچیده تر خواهد شد، منظورم این است که بالغ تر خواهد شد و در آن زمان شما دیگر زمان زیادی باید اختصاص دهید تا بتوانید فناوری بلاکچین و کارآفرینی دیجیتال را درک کنید و البته فرصت های شغلی نیز از نظر فنی برای عموم مبهم و شاید دور از دسترس خواهد شد. پس هم اکنون و همین الان و در همین لحظه که این مقاله را مطالعه می کنید، اولین گام را بردارید.
سرمایهگذاری پایینتر: در مقایسه با کسبوکارهای سنتی، راهاندازی یک کسبوکار دیجیتال معمولاً نیاز به سرمایهگذاری مالی کمتری دارند. هزینههای مرتبط با اجاره مکان، نیروی انسانی و تجهیزات فیزیکی در این نوع کسبوکارها کمتر و یا در مارکت نامحدود ارزهای دیجیتال کریپتو صفر می باشد!
نوآوری و خلاقیت: کارآفرینان دیجیتال معمولاً با استفاده از تکنولوژیهای نوین به خلق راهحلهای جدید و ارائه خدمات و محصولات مبتنی بر نیازهای جدید جامعه میپردازند. این نوآوریها میتواند در حوزههایی مانند تولید محتوای دیجیتال، تجارت الکترونیک، خدمات ابری، فینتک، و تکنولوژیهای سبز باشد.
رشد سریع و مقیاسپذیری: کسبوکارهای دیجیتال میتوانند به سرعت رشد کنند و در مدت زمان کوتاهی به تعداد زیادی از مشتریان دسترسی پیدا کنند. مدلهای کسبوکار دیجیتال به دلیل ماهیت آنلاین بودن، به راحتی مقیاسپذیر هستند و این امکان را دارند که بدون نیاز به زیرساختهای فیزیکی گسترش یابند.
تعاریف مختلفی از کارآفرینی دیجیتال در سطح جهانی مطرح است که با نقطه اشتراک استفاده از فناوری دیجیتال به شرح ذیل می باشد :
"کارآفرینی الکترونیکی به ایجاد یک شرکت جدید با ایده تجاری نوآورانه در اقتصاد شبکه اشاره دارد که با استفاده از یک پلتفرم الکترونیکی در شبکههای داده، محصولات و یا خدمات خود را بر اساس ایجاد ارزش صرفاً الکترونیکی ارائه میدهد. نکته اساسی این است که این پیشنهاد ارزش تنها از طریق توسعه فناوری اطلاعات امکانپذیر شده است."کولمن (2006)
«کارآفرینی دیجیتال به پیشرفت تکنولوژیکی با روشهای جدید ایجاد و انجام کسب و کار اشاره دارد.»-هال و همکاران (۲۰۰۷)
«کارآفرینی دیجیتال به عنوان جستجوی فرصتها بر اساس استفاده از رسانههای دیجیتال و سایر فناوریهای اطلاعات و ارتباطات.»-دیویدسون و واست (۲۰۱۰)
«کارآفرینی دیجیتال به طور گسترده به عنوان ایجاد سرمایهگذاریهای جدید و تبدیل کسب و کارهای موجود با توسعه فناوریهای دیجیتال جدید و یا استفاده جدید از چنین فناوریهایی تعریف میشود.»-کمیسیون اروپا (۲۰۱۵)
یکی از تعاریف کارآفرینی دیجیتال که مبتنی بر تجربیات میدانی و واقعی مشاور و براساس زیست بوم کارآفرینی ایران پیشنهاد می گردد به شرح ذیل می باشد:
«کارآفرینی دیجیتال (Digital Entrepreneurship) عبارت است از پیاده سازی و اجرای ایده های کارآفرینانه بر بستر دو اکوسیستم فناوری دیجیتال و عوامل کارآفرینی که با کمک ابزارهای اینترنتی (اینترنت،نرم افزارها،شبکه های اجتماعی و..) راه اندازی می شوند و به عنوان مشاغل پررشد و پرسرعت به کمک هوش مصنوعی در مقیاس کوچک،متوسط یا بزرگ متناسب با چشم انداز موسس یا موسسین گسترش می یابند.
از طرف دیگر، کانالهای دیجیتال میتوانند وسیلهای برای تبلیغ، فروش یا بهرهبرداری از محصولات و خدمات - دیجیتال یا غیر دیجیتال - باشند. به عنوان مثال، آموزش آنلاین، آموزش یا مربیگری، بازاریابی دیجیتال (بازاریابی اینفلوئنسر و وابسته یا مدیریت رسانههای اجتماعی) یا خرید آنلاین (خدمات اشتراک، فروشگاههای تجارت الکترونیک).